Subsidiebureau Nederland

LEADER Friesland

LEADER Friesland is een dynamisch Europees subsidieprogramma dat gericht is op het stimuleren van een vitaal en duurzaam platteland. Door de focus te leggen op innovatieve en bottom-up benaderingen, ondersteunt LEADER projecten die bijdragen aan de leefbaarheid, economie en ecologische duurzaamheid van de regio.

De provincie Friesland bestaat deze periode uit drie LEADER gebieden. LEADER Noordwest-Friesland was al een LEADER gebied in de vorige periode. Daar zijn nu LEADER Zuidoost-Friesland en LEADER Zuidwest-Friesland bijgekomen.

LEADER Noordwest-Friesland

Het LEADER gebied Noordwest-Friesland bestaat uit de gemeenten Harlingen, Waadhoeke en de buitengebieden van Leeuwarden. Dit leader gebied, met een totale bevolking van 80.858 inwoners, kenmerkt zich door een open en weids landschap met veel historische elementen zoals terpen en stinzenplanten. De regio heeft een sterke band met de Waddenzee en een vruchtbare kleigrond, wat bijdraagt aan de landbouwproductiviteit.

LEADER Noordwest-Friesland richt zich op vier hoofdthema’s die bijdragen aan een evenwichtig ecologisch systeem.

1. Duurzaam ondernemen in de groene sector: Dit thema richt zich op nieuwe vormen van ondernemerschap binnen de landbouw, klimaatadaptatie en voedselproductie. Projecten binnen dit thema ondersteunen systeemherstel van water, bodem en natuur, en bevorderen nieuwe teelten en circulaire economie. Initiatieven zoals boerderijen met zorg- of dagbesteding en kortere voedselketens worden gesubsidieerd.
2. Identiteit van het gebied versterken en uitdragen: Het doel is om de unieke kenmerken van Noordwest-Friesland beter zichtbaar te maken en te promoten. Dit omvat projecten die de cultuurhistorie en het landschap beleefbaar maken, zoals open kerken, oude dorpsgezichten en kunst in de openbare ruimte. Ook worden initiatieven ondersteund die de biodiversiteit en landschapskwaliteit verbeteren.
3. Elkaar ontmoeten in een gezonde omgeving: Dit thema richt zich op het bevorderen van sociale cohesie en het creëren van ontmoetingsplekken. Projecten binnen dit thema stimuleren duurzame en gezonde initiatieven zoals dorps- en voedselbossen, groene buurtinitiatieven en inclusieve voorzieningen. Ook wordt er gefocust op toegankelijk en duurzaam vervoer en het verbeteren van de leefbaarheid van dorpen.
4. Ruimte creëren voor de toekomst: Het doel is om de regio voor te bereiden op de toekomst door te investeren in vernieuwende initiatieven die de leefbaarheid vergroten. Dit zijn projecten die nieuwe woonconcepten ontwikkelen, gebouwen herbestemmen en de gezondheid van jongeren verbeteren. Initiatieven die de werkgelegenheid voor jongeren bevorderen en de doorstroming naar werk verbeteren, zijn ook van belang.

LEADER Zuidoost-Friesland

Het LEADER gebied Zuidoost-Friesland bestaat uit de gemeenten Opsterland, Weststellingwerf, Ooststellingwerf, Heerenveen en Smallingerland. Met een gevarieerd landschap van graslanden, beekdalen, heidevelden, bossen, landgoederen en ontgonnen veengebieden, biedt deze regio een rijke en diverse omgeving. De grotere steden Heerenveen en Drachten zijn uitgesloten vanwege het inwoners aantal van meer dan 30.000.

Zuidoost-Friesland staat voor diverse uitdagingen op het gebied van klimaatverandering, stikstofproblematiek en herstel van natuur en biodiversiteit. De LEADER-strategie richt zich op het versterken van sociale verbindingen, innovatie en kennisdeling, en het stimuleren van een toekomstbestendige landbouwsector. Om deze strategische doelen te bereiken zijn ze verdeeld over drie thema’s.

1. Nieuwe energie van en voor de landbouwsector: Het doel is samenwerking en innovatie binnen en rondom het boerenbedrijf te ondersteunen. Dit bestaat uit de ontwikkeling van nieuwe verdienmodellen en technieken, zoals eiwitteelt, precisielandbouw en kringlooplandbouw. Ook wordt er gefocust op landschapsinclusief boeren, waarbij agrarische bedrijfsvoering wordt gecombineerd met natuurbeheer en waterberging. Het versterken van kennisuitwisseling en netwerken binnen de agrarische sector is essentieel.
2. Nieuwe energie voor elkaar: Dit thema richt zich op het verhogen van de vitaliteit en aantrekkelijkheid van dorpen door sociale cohesie en passende woonvormen te bevorderen. Het gaat om initiatieven die de bereikbaarheid van voorzieningen verbeteren, eenzaamheid en polarisatie tegengaan, en nieuwe zorgvormen op het platteland ontwikkelen. Het stimuleren van lokale zorginitiatieven en het creëren van nieuwe woonvormen zijn voorbeelden van projecten binnen dit thema.
3. Nieuwe energie voor het landschap: Het doel is de verdere ontwikkeling van de biobased economie en het behoud van landschappelijke diversiteit. Dit betekent het bevorderen van de ontwikkeling en toepassing van biobased producten, het versterken van natuur en biodiversiteit, en het vergroten van de toegankelijkheid en beleving van cultureel erfgoed. Het gaat om projecten die de landschappelijke elementen behouden en versterken, zoals essen, greppels en vaarten, en die het waterbergend vermogen van het landschap vergroten.

LEADER Zuidwest-Friesland

Het LEADER gebied Zuidwest-Friesland bestaat uit de gemeenten Súdwest-Fryslân en De Fryske Marren. Dit gebied, ook bekend als de Súdwesthoeke, beslaat bijna een kwart van Fryslân en kent een rijke variëteit aan landschappen, van de Friese IJsselmeerkust tot het glooiende Gaasterland. Met 108.000 inwoners, exclusief Sneek, is dit een regio met een hoge dichtheid aan kleinere kernen, wat typerend is voor de Súdwesthoeke. Sneek is uitgesloten vanwege het hogere inwonersaantal.

Zuidwest-Friesland richt zich op drie hoofdthema’s die bijdragen aan de algehele ontwikkeling van het platteland:

1. Een landschap om ‘grutsk’ op te zijn: Het doel is het versterken en behouden van het unieke landschap van de Súdwesthoeke. Dit zijn projecten die het landschap beleefbaar maken, erfgoed herbestemmen en landschapselementen herstellen. Activiteiten binnen dit thema richten zich op recreatie, toekomstbestendig maken van bestaande bebouwing en creëren van meer natuur en bufferzones. Het ontwikkelen van regionale producten en het promoten van inspirerende verhalen ten behoeve van de recreatief-toeristische sector zijn ook belangrijke elementen.
2. Een evenwichtige en toekomstbestendige agrarische regio: Dit thema richt zich op het ontwikkelen van een duurzame en innovatieve agrarische sector. Projecten binnen dit thema ondersteunen de verduurzaming van bedrijfsprocessen, het ontwikkelen van nieuwe verdienmodellen en het stimuleren van korte voedselketens. Ook wordt er gefocust op het weerbaar maken van het bodem- en watersysteem en het bevorderen van de boer-burger verbinding door educatieve programma’s.
3. Veerkrachtige kernen en een inclusieve mienskip: Het doel is het versterken van de sociale cohesie en leefbaarheid van dorpen. Dit zijn projecten die de sociale inclusie bevorderen, nieuwe woonvormen ontwikkelen en het voorzieningenniveau op peil houden. Initiatieven die eenzaamheid en polarisatie tegengaan, lokale zorginitiatieven stimuleren en de toegankelijkheid van voorzieningen verbeteren, vallen ook onder dit thema.

Subsidiebijdrage en openstellingen

LEADER Friesland heeft voor alle drie de gebieden dezelfde richtlijnen voor de hoogte en percentages van de bijdrage. Kleinere projecten kunnen een bijdrage aanvragen bij het Iepen Mienskipsfûns.

Grote Projecten:

• Minimale projectomvang: €100.000
• Maximale subsidie: €124.999
• Subsidiepercentages: 50%

Kleine Projecten:

• Minimale projectomvang: €5.000
• Maximale subsidie: €50.000 (via het Iepen Mienskipsfûns)
• Subsidiepercentages: 50%

Er zijn twee specifieke indieningsperiodes per jaar voor het indienen van subsidieaanvragen. Deze deadlines zijn jaarlijks op 11 april en 17 oktober en loopt door tot en met 17 oktober 2027. Het subsidieplafond wordt jaarlijks vastgesteld, waardoor waarschijnlijk niet alle projecten subsidie kunnen ontvangen.

Combinatie met andere subsidies en fondsen

Veelal is het mogelijk om naast LEADER-subsidie ook gebruik te maken van andere subsidieregelingen en vermogensfondsen. Het is belangrijk om tijdens de projectformulering en -afbakening rekening te houden met de voorwaarden en criteria van de verschillende regelingen. Subsidiebureau Nederland is hierin gespecialiseerd.

LEADER subsidiekansen verkennen?

Subsidiebureau Nederland heeft tientallen succesvolle LEADER subsidieaanvragen verzorgd. Benieuwd of uw initiatief kwalificeert voor één van de LEADER gebieden in Friesland? Neem dan vrijblijvend contact met ons op.